Ressam gülnaz tursun: “Ishen'gin, haman azadliq téngi atidu!”

Xitayning Uyghurlar üstidin yürgüzüwatqan zulum siyasetliri ‍ötken bir nechche yildin buyan hessilep küchiyip, Uyghur dunyasi cheksiz qabahetke gherq qiliniwatqan rehimsiz ré'alliq dunyaning herqaysi jayliridiki Uyghur sen'etkarlarning eserliridimu öz ipadisini tépishqa bashlidi.

Halbuki, bu sen'etkarlarning arisida mol mezmunluq ijadiyetliri arqiliq Uyghur jem'iyitini orap alghan charesizlikni ipadileshtin köre, Uyghurlarni özidin téximu pexirlinishke, özige ishinishke chaqiriwatqan ressamlarmu az emes. Shularning biri özining yarqin rengliri, addiy emma güzel siziqliri bilen Uyghurlarni, jümlidin Uyghur ösmürlirini birlikke, hörlükke tolghan güzel kelgüsige ümid baghlashqa yéteklep kéliwatqan yash sen'etkar gülnaz tursun xanimdur.

“Haman azadliq téngi atidu. . . Ishen'gin!” -deydu u özining mezkur témidiki bir yürüsh eserliri heqqide soralghan so'allirimizgha jawaben.

Gülnaz tursun xanim qazaqistanning almuta wilayiti bayséyit yézida bir Uyghur ziyaliy a'iliside dunyagha kelgen. U ottura mektep ma'aripini öz yézidiki Uyghur ottura mektepte alghandin kéyin, 2002-yili almuta sheherlik ural tansyqbayéw namidiki qol hüner we sen'et institutini tamamlaydu hemde shu yili qazaqistan aliy arxitéktor we qurulush akadémiyesining layihilesh fakultétigha qobul qilinidu. Mezkur bilim yurtini ela netijiler bilen püttürgen gülnaz özi arzu qilghan güel sen'‍et ‍ijadiyitige qedem alidu. Gülnaz shundin kéyin nurghun ijadiy eserlerni yaritip, köpligen yash ressamlar we ayal sen'etkarlar körgezmilirige qatnishidu.

Xitay weziyiti tetqiqatchiliri we kishilik hoquq teshkilatlirining melumatigha qarighanda, xitay hökümiti 2016-yili küzdin bashlap Uyghurlargha qaratqan basturush siyasetlirini derijidin tashqiri kücheytipla qalmay, uning köliminimu kéngeytken. Bu jeryanda, Uyghur tili ma'aripning barliq saheliridin siqip chiqirilip, Uyghurluqning hemme éléméntliri “Jinayetleshtürülgen” din sirt, 1. 8 Milyondin 3 milyon'ghiche Uyghur jaza lagérlirigha tashlan'ghan. Amérika hökümiti 2019-yili xitayning Uyghurlar üstidin yürgüzüwatqan yuqiri bésimliq basturush siyasetlirini “Irqiy qirghinchiliq” we “Insaniyetke qarshi jinayet” dep békitken.

Bu weziyetning öz ijadiyetlirige körsetken tesi'iri heqqide toxtalghan gülnaz tursun, del shu peytlerdin bashlap bir ressam bolush süpiti bilen öz xelqning béshigha kelgen zulmetlerni ipadilepla qalmay ularni ümidwarliqqa we öz kelgüsige bolghan ishenchke ündesh meqsitide yillardin buyan layhelesh sheklide dawamlashturup kelgen i‍jadiyet uslubini özgertkelikini bildürdi.

Uning éytishiche, u bu jeryanda “Ümid”, “Kimlikingni unutma”, “Bahar”, “Kélechektiki azad wetinimning omaq balisi”, “Oyghan”, “Ishench” we “Birlik” qatarliq bir yürüsh reqemlik eserlerni ijat qilip, ijtima'iy taratqularda tarqatqan.

Ressamning özining sözi boyiche élip éytqanda, uning eserliride “Qedimiy tarixqa ige, medeniyetlik, méhri-muhebbetlik, ming ölüp ming tirilgen we qayta oyghinish aldida turghan bir ulugh xelq, Uyghurlargha bolghan muhebbet ipadilen'gen,” iken.