Iminjan toxtiyarof we uning ijadiy pa'aliyiti heqqide
2021.03.12
Qazaqistanda tonulghan sha'ir iminjan ismayil oghli toxtiyarof 1962-yili Uyghur élining jélilyüzi nahiyesige qarashliq qishlaqtam yézisida dunyagha kelgen. Uning ata-anisi shu yili qazaqistan'gha köchüp chiqqan. Iminjan 1979-yili sabiq chélek nahiyesi, yeni hazirqi emgekchiqazaq nahiyesining bayséyit yézisida ottura mektepni ana tilida tamamlap, 1987-1993-yilliri chélek nahiyelik “Emgek tughi” géziti tehriratida xizmet qilghan.
U, almuta shehiridiki el-farabi namidiki qazaq milliy uniwérsitétining axbaratchiliq fakultétini sirttin püttürgendin kéyin jumhuriyetlik “Uyghur awazi” gézitining emgekchiqazaq nahiyeside turushluq mexsus muxbiri bolup ishligen.
Uyghur edebiyatining po’éziye sahesi boyiche ijadiyet bilen shughullinip kéliwatqan iminjan toxtiyarof 10 gha yéqin toplam shundaqla 200ge yéqin naxsha tékistining aptori. U qelemge alghan “Yürek tewrigende”, “Warislar naxshisi”, “Men séni séghin'ghanda”, “Dolana”, “Tumarim” qatarliq toplamlar, shuningdek “Jahanim”, “Welley”, “Ana”, “Diyar nawasi” ge oxshash naxshilar Uyghur oqurmenliri we sen'et heweskarlirining alqishigha érishken. Edibning köpligen shé'irliri qazaq tiligha terjime qilin'ghan. Uning eserliri qazaqistandiki Uyghur tilliq metbu'at sehipiliride dawamliq élan qilinip kelmekte.
Iminjan toxtiyarof qazaqistan yazghuchilar ittipaqi we xelq'ara yazghuchilar ittipaqining ezasi. U “Tinchliq dunyasi” qazaq ijadiy birleshmisi teripidin tesis qilin'ghan xelq'ara sholoxof namidiki médalning, shundaqla jumhuriyetlik Uyghur étno-medeniyet merkizining “Saxawet” médalining sahibi, emgekchiqazaq nahiyesining “Pexriy puqrasi”.
Tiling-bayriqing
Ulugh ana tilingda sözligining,
Kélechektin ümidni üzmigining.
Bexitlikler sépidin orun élip,
Büyük arzu-mexsetni közligining.
Ana tilgha muhebbet baghlighining,
Deshti-chölde temtirep qalmighining.
Ketmestin yalaqchilar yétiligide,
Körün'genning dépini chalmighining.
Ana tilgha muhebbet baghlighining,
Déngizlardin qorqmastin atlighining.
Xelqi alem aldida béshing örde,
Wijdaningni yatlargha satmighining.
Ana tilgha muhebbet baghlighining,
Qelbingning paklighini saqlighining.
Ewladlarni bölep shat-xoshalliqqa,
Ejdadlarning namini yadlighining.
Ana tiling jahaning, gül baharing,
Shox yangrighan nawaring, dil araming.
Choqqilargha qolungdin yétekligen,
U bayrighing,
U shening,
Nomus-haring!
Tagh-déngizning ornidin köchmigini,
Qaynamlarda kémengning chökmigini.
Sen pir tutqan tilinggha baghliq bilseng,
Yer-zémindin namingning öchmigini! ! !