Shiwétsiye döletlik radi'osi “Xitay elchixanisidiki jasusluq herikiti” dégen témida anglitish berdi

Ixtiyariy muxbirimiz éhsan
2015.04.23
babur-mexsut-305.jpg Resimdiki qolini kötürüp turghan er babur mexsut, ong tereptiki xitay ayal shiwétsiyedin qoghlap chiqirilghan xitay ayal diplomat jow lulu. 2010-Yili.
svd.se din elinghan

Shiwétsiye döletlik radi'osi nechche ay teyyarliq qilip ishligen “Xitay elchixanisidiki jasusluq herikiti” dégen témidiki programma 17-apréldin bashlap shiwétsiye radi'osi we radi'o tor bétide tarqitildi.

2009-Yili shiwétsiyede ashkarilinip, qolgha élin'ghan xitay jasusining xitay elchixanisi üchün qandaq shekilde jasusluq élip barghan ish pa'aliyetliri, bu programmida shiwétsiye istixbarat idarisi analiz bölümining bashliqi, mezkur délodiki bash sodiye, shiwétsiyediki Uyghurshunas mutexessis, jasusning adwokati, shiwétsiyede pa'aliyet qiliwatqan ikki Uyghur teshkilatning munasiwetlik rehberliri qatarliq bir qisim guwahchilarni ziyaret qilish arqiliq teyyarlandi.

Ziyaretke qatnashqan Uyghur ma'arip uyushmisining mu'awin re'isi nijat turghun programmida ismi alim dep teqlid qilin'ghan jasusning babur mexsut ikenlikini ashkarilidi. Programma waqti bir yérim sa'et bolup, üch kün uda tarqitildi.

Nijat turghunning bayan qilishiche, programmida babur mexsutning shiwétsiye ichi -sirtidiki Uyghur teshkilatlar arisigha qandaq singip kirip, teshkilatlardiki uchurlarni qandaq qolgha chüshürgenliki, shiwétsiyediki siyasiy aktiplarning izigha qandaq chüshkenliki we ulargha munasiwetlik uchurlarni qandaq toplighanliqi, toplighan uchurlarni qaysi shekilde xitay elchixanisidiki istixbarat ishlirigha mes'ul xitaygha bergenliki, shu waqitta baburning jasusluq herikiti shiwétsiye istixbarat idarisi teripidin qandaq pash qilin'ghanliqi, shu waqittiki hökümetning bu weqege alaqidar qilghan bayanliri toghrisidiki tepsilatlar tonushturulghan.

Babur mexsut 2009-yili 6-ayning 4-küni resmiy qolgha élin'ghan bolup, shiwétsiye yuqiri sot mehkimisi teripidin 18 ayliq qamaqqa höküm qilin'ghan. Babur mexsut tutulghandin kéyin shiwétsiye hökümiti babur mexsut bilen alaqisi bar ikki xitay diplomatini shiwétsiyedin qoghlap chiqardi. Shiwétsiye hökümiti bu qétimliq jasusluq herikitini xitayning yuqiri derijidiki jasusluq herikiti dep élan qildi. Babur mexsutning jaza mudditi toshqandin kéyin hazirghiche yenila shiwétsiyede yashawatqanliqi melum boldi.

Biz bu programmigha teklip bilen qatnashqan Uyghur ma'arip uyushmisining mu'awin re'isi nijat turghunni programma heqqide köz qarishini élish üchün ziyaret qilduq. U, shiwétsiye döletlik radi'osining bu programmini ishleshtiki meqsiti heqqide öz köz qarishini ipadilidi.

U sözide yene, programma tarqitilghandin kéyinki statistikida anglash, körülüsh nisbitining yuqiri bolghanliqini, shiwétsiye xelqi arisidimu xitayning shiwétsiyede élip bériwatqan jasusluq qilmishigha qarita inkaslarning köpiyiwatqanliqini hemde shiwét xelqining xitayning jasusluq qilmishigha qarita tonushining ösüshige paydisi bolghanliqini eskertti.

Pikir qoshung

Radi'oning ishlitish shertlirige asasen, pikirliringiz tekshürgüchiler teripidin testiqlinishi we muwapiq derijide tehrirlinishi tüpeyli, tor bette derhal peyda bolmaydu. Siz qaldurghan mezmun'gha erkin asiya radi'osi jawabkar bolmaydu. Bashqilarning köz qarishi we heqiqetke hörmet qilishingizni soraymiz.