Xitay bir dölet éngini kücheytmekchi iken

Yéqinda en'gliye “Iqtisadshunas” tori “Xitay bir dölet kimliki yaritishni ilgiri sürmekte” namliq bir maqale élan qilghan bolup, uningda xitayning ichki mongghuldiki assimilyatsiye oyuni we mongghullarni pütünley xitaylashturushning axirqi nishan bolup qalghanliqi asasliq téma qilin'ghan.

Maqalide mundaq déyilgen: “Mongghul tili xitayda yoqalmaqta. Bu hergiz tebi'iy bolghan ish emes. 3 Yil burun xitay merkiziy hökümiti ichki mongghuldiki mekteplerde bezi derslerning xitayche (putungxu'a, yeni ortaq tilida) ötülüshini telep qilghanda qarshiliq herikiti qozghalghanidi. Emma bir yildin kéyin xitay qanun chiqirip, mongghul aptonom rayonida az sanliq millet tilida (mongghul tilida) ders ötüshke yol qoyush belgilimisini bikar qildi. Bügün, ichki mongghuldiki pütün künlük yeslidiki balilarghimu xitayche ögitilidu. Yerliktiki kishilerning éytishiche, téximu köp mektep we siniplarda dersler xitayche ötülmekte”.

Ichki mongghulda élip bériliwatqan assimilyatsiye siyasiti Uyghur rayonidimu alliqachan bashlan'ghan bolup, xitay hökümiti 2017-yil élan qilghan “Aptonom rayonning mejburiy ma'aripi basquchidiki qosh til oqutushi derslik layihesi” namliq höjjitide éniq qilip: “2017-Yili 9-ayning 1-künidin étibaren bashlan'ghuch we toluqsiz ottura mekteplerning birinchi yilliqidin bashlap, barliq dersler dölet ortaq til-yéziqi arqiliq ötilidu, shuning bilen bir waqitta mezkur milletning edebiyat dersliki qoshumche ötilidu” déyilgen. Emeliyette, 2017-yil 9-aydin bashlap, Uyghur tili barliq ma'arip sistémisidin chiqirip tashlan'ghanidi.