Xitay xotendiki qurumqash shehirini rayonning eng chong küntaxta énérgiye bazisigha aylanmaqta
2024.09.09
Xitay dölet kabinéti teripidin 2016-yili 2-ayda “Shinjang ishlepchiqirish-qurulush bingtüeni” ge qarashliq resmiy sheher qilip qurush chiqish qarar qilin'ghan xotendiki qurumqash shehiri, nöwette xitayning rayondiki muhim küntaxta énérgiye bazisigha aylan'ghan.
Bingtüen'ge qarashliq bu sheherning qurulushi, xitayning 2017-yili 2-ayda Uyghur we rayondiki bashqa türki milletlerni keng kölemlik tutqun qilip, lagér we türmilerge qamilishtin neq bir yil awwal testiqlan'ghan. Eyni waqitta Uyghur nopusi mutleq köp sanliqtiki xoten, chong tutqunning eng qattiq ziyankeshlikige uchrighan wilayetke aylinip, Uyghurlarning 2017-2018-yilliridiki tughulush nisbiti qorqunchluq derijide azayip ketkenidi. Xitay taratqulirining qeyt qilishiche, bingtüen 14-diwiziyesige qarashliq qurumqash shehiri keng ketken küntaxta meydanliri bilen qaplanmaqta iken.
“Xitay xewerliri” torining 6-séntebir bergen bu heqtiki resimlik xewiride, “Büyük tang qurumqash pakiz énérgiye cheklik shirkiti” ning özila qurumqash shehride bir milyon kilowatliq küntaxta éléktir énérgiye qurulush türini qurup chiqqanliqini bildürgen. Xitay taratqulirining qeyt qilishiche, nöwette qurumshan shehirige kélip orunlashqan xitay küntaxta énérgiye shirketliri, xitayning baj kechürüm qilish qatarliq siyasetliridin keng behrimen bolmaqta iken.
Bu jaydiki “Qurumqash küntaxta éléktir tarqitish cheklik shirkiti” mes'ullirining ilgiri “Tengri tagh tori” gha éytqan sözliridin qarighanda, bu shirketler küntaxta bazisi qurushta mebleghning qaytip kélish sür'iti asta bolushtek bésimgha duch kelsimu, emma hökümetning baj siyasiti ulargha yardem qolini sozghan. Nöwette, amérika bilen yawropa ittipaqi xitayning yéshil énérgiye éshincha mehsulatliri dunya bazirigha buzghunchiliq qilmaqta, dep agahlanduruwatqan bolsimu, lékin xitayning Uyghur élide, bolupmu xotende yéshil énérgiye matériyalliri ishlepchiqirishigha téximu köp meblegh séliwatqanliqi melum bolmaqta. Xitay hökümiti téxi yéqindila xotenning qarar qurum rayonidiki asiya boyiche eng chong bir mis-zink kanining échish hoquqini satqan. Xitayning qurumqashta keng kölemlik küntaxta éléktir énérgiye bazisi qurushimu uning yéshil énérgiye matériyalliri ishlepchiqirishini tok bilen teminleshke munasiwetlik, dep qaralmaqta.