25 Yashliq abduqadir abdurahman hijret sepiri üstide tutulup 19 yilliq késiwétilgen

Türkiyede yashawatqan yurti xotendin bolghan bir muhajir, 2015‏-yili yurtidin hijret üchün seperge chiqip xitayning yünnen chégrasigha yéqinlashqanda, bür türküm seperdashlirining tutulup ketkenliki, bularning ichide gumaning piyalma yézisidin bolghan dosti abduqadir abdurahmanningmu barliqi, uningdin ta hazirghiche héchqandaq uchur alalmighanliqini inkas qilghan idi. Muxbirimizning bu inkastiki yip uchlirigha asasen éniqlashliri dawamida, abduqadir abdurahmanning 19 yilliq késiwétilgenliki we nöwette ürümchidiki bir türmide jaza mudditi ötewatqanliqi ashkarilandi.

Radiyomizgha uchur bergen bu muhajirning déyishiche, u guma nahiyesining piyalma yézisidiki bir dosti bilen birlikte xotendin xitayning yünnen chégrasigha qarap yolgha chiqqan. Chégragha yéqinlashqanda seperdashlirining sani 30 din ashqan. Chégradin ötüshtin bir kün awwal, ular mökünüp yatqan öyge Uyghur élidin kelgen saqchilar tuyuqsiz bésip kirip, 20 nechche seperdishini tutup ketken, peqet 5 nepirila shu küni daldilinish we qéchish yoli bilen tutqundin aman qalghan, etisi chégradin saq-salamet ötüp ketken. U, shu küni tutulup ketken seperdashliri ichidiki dosti abduqadir abdurahmanning uchurini élish üchün köp qétimlap tiriship baqqan bolsimu, emma héchqandaq uchur alalmighan. Uning yene eskertishiche, abduqadir abdurahman seper üstide öylen'gen bolup, ayalimu uning bilen birlikte tutup kétilgen we iz-dériki ghayib bolghan.

Biz abduqadir aburahmanning ehwalini aydinglashturush üchün, guma nahiyesining piyalma yézisidiki alaqidar saqchi xadimlirigha téléfon qilduq. Piyalmadin téléfonimiz qobul qilghan bir kent saqchisi, öz tewelikidin besh kishining hijret sepiride tutulup késiwétilgenlikini ashkarilidi. Yene bir kent saqchisi, öz kentidin türmide jaza mudditi ötewatqan kishiler arisida abduqadir abdurahman dep birsining barliqi, uning nöwette ürümchidiki bir türmide jaza mudditi ötewatqanliqini ashkarilidi.

Uning bayanliridin melum bolushiche, abdaqadir abdurahman Uyghur aptonom rayonluq j x nazaritining alaqidar saqchi xadimliri teripidin seper üstidin tutup kélin'gen. Déyilishiche, abduqadir abdurahman hijret sepiri dawamida, seperdash bir xanim bilen imam nikahsi oqutup öylen'gen. Xotende sot échilghanda, abduqadir abdurahman “Qanunsiz nikah oqutqanliqi” üchün besh yilliq, hijret sepiri üchün 14 yilliq bolup, jem'iy 19 yilliq késiwétilgen. Abduqadir abdurahmanning késilgen waqtida 25 yash ikenlikini tilgha alghan mezkur saqchi xadimi, abduqadir abdurahmanning ayaliningmu nöwette türmide ikenliki, emma uning jaza mudditidin xewersiz ikenlikini eskertidu.

Ilgiriki éniqlashlirimizda 2013‏-, 2014 ‏- we 2015 ‏-yilliri hijret sepirige chiqqanlarning zor bir qisimning seper üstide tutulghanliqi, bezilirining deslepte ayaq basqan döletliri teripidin xitaygha qayturuwétilgenliki, beziliri bilen saqchilar arisida toqunush chiqip étiwétilgenliki ashkarilan'ghan idi.

Inkaschi muhajirning déyishiche, abduqadir abdurahman 1990-yili guma nahiyesining piyalma yézisida bir diniy zad a'iliside tughulghan. Toluqsiz otturini püttürgendin kéyin nawayliq kespini öginip, piyalma yézisida nawayliq dukini achqan. Bu jeryanda u bezide dadisidin ögen'genlirige asasen mehellidiki kichik balilargha qur'an sawati bergen. U, bu ish tüpeyli kéyinki yillarda her qétimliq bixeterlik tedbirlirining ijra'atliri dawamida tutup ekétilip, nawayxana dukini nechche qétimlap taqilip qalghan. Axiri u normal bir tirikchilik yoli we erkin diniy étiqad muhitini izdep chet el sepiri üchün atlan'ghinida, yuqiriqi qismetke duch kelgen.