Amérika hökümiti Uyghur mejburiy emgikige chétilghan shirketlerni dawamliq éniqlap jazalaydighanliqini bildürdi

8-Awghust küni, amérika weten xewpsizliki ministirliqi qarar chiqirip, Uyghurlarning mejburiy emgikige chétishliq ikenliki éniqlan'ghan yene 5 xitay shirkitini qara tizimlikke élip, ularning mehsulatlirining amérika bazirigha kirishini chekligen.

Weten xewpsizliki ministirliqining bayanatidin qarighanda, qar tizimlikke élin'ghan shirketler “Qeshqer qurulush inzhénérliq cheklik shirkiti”, qumulgha jaylashqan “Shinjang téngshyang magniy mehsulatliri cheklik shirkiti”, “Sérek topa magniy téxnika guruhi”, “Esir quyash nuri guruhi pay shirkiti”, “Shinjang xabaxé ashélé mis shirkiti” qatarliqlarni öz ichige alidiken.

Amérika weten xewpsizliki ministirliqining ministiri aléhandro mayorkas (Alejandro N. Mayorkas) Bayanattiki sözide mundaq dégen: “Bügünki qararimiz Uyghur mejburiy emgikining aldini élish qanunini ijra qilishimizni kücheytidu, shundaqla mes'uliyetchanliq bilen tijaret qiliwatqan shirketlerning tirishchanliqini qollighanliq bolup hésablinidu. Biz Uyghur xelqi we ziyankeshlikke uchrighan bashqa guruppilarning éksplatatsiye qilinishi, xorlinishigha qarshi turush hemde erkin, adil bazarni qoghdash üchün bu qanunni pütün küchimiz bilen ijra qilimiz.”

Melum bolushiche, amérika chégra we tamozhna qoghdash idarisi, amérika soda wekili ishxanisi hemde amérika tashqi ishlar ministirliqi, soda, edliye, emgek we maliye ministirliqliri qatarliqlar bashquruwatqan “Mejburiy emgekke qarshi turush xizmet guruppisi” (FLETF) mejburiy emgekke baghlinishliq shirketlerni tekshürüshke mes'ul bolghan bolup, Uyghur élidiki dawam qiliwatqan qirghinchiliqning jawabkarliqini sürüshte qilish, shuningdek Uyghur we bashqa milletlerge qaritilghan “Insaniyetke qarshi jinayetler” ni chekleshni xizmet nishani qilghan. Ular tekshürüp békitken bu 5 shirketni qoshqanda, hazirghiche Uyghur mejburiy emgikining aldini élish qanuni boyiche cheklen'gen shirketlerning omumiy sani 73 ke yetken.

Amérika Uyghur birleshmisining re'isi elfidar iltebir xanim bügün radiyomizgha qilghan sözide, Uyghur mejburiy emgikidin payda éliwatqan téximu köp xitay shirketlirining ashkarilan'ghanliqidin xursen bolghanliqini éytti. U buni, amérika hökümet apparatlirining Uyghur mejburiy emgikini cheklesh yolida üzlüksiz tirishchanliq körsitiwatqanliqining netijisi, dep körsetti.

Yuqiridiki bu qarar yene, Uyghurlarning mesilisige izchil köngül bölüp kéliwatqan hemde “Uyghur mejburiy emgikining aldini élish qanuni” ning chiqirilishida küchlük rol oynighan awam palata ezasi tom suzi (Tom Suozzi) ningmu qarshi élishigha érishken. U bu heqte mexsus bayanat élan qilip mundaq dégen:

 “Qanun dégen peqet ijra qilin'ghandila küchke ige bolidu. Men weten xewpsizliki ministirliqi da'irilirining Uyghur mejburiy emgikining aldini élish qanunining küchi barliqini yene bir qétim körsetkenlikige rehmet éytimen. Shuning bilen birge bizmu amérika dölet mejliside qolimizdin kelgen barliq tirishchanliqlarni körsitip, xitay kompartiyesining wehshiyliklirige qarshi keskin tedbirlerni qollinimiz. Mejliste qurulghan ‛Uyghur guruppisi‚ ning xizmetlirimu jiddiy dawam qiliwatidu, men ‛Uyghur mejburiy emgikining aldini élish qanuni‚ ni yenimu kéngeytish, kücheytish we toluq ijra qilinishini kapaletke ige qilish üchün toxtimay heriket qilimen.”

Amérika hökümiti “Uyghur mejburiy emgikining aldini élish qanuni” ni 2021-yili 6-ayda ijra qilishqa bashlighandin buyan xitayning paxta, kiyim-kéchek, déhqanchiliq, quyash énérgiyesi, ximiyelik buyumlar, bataréye, a'ile éléktir saymanliri, tokluq aptomobil we yémeklik qatarliq kesipler sahesidiki shirketlirining mehsulatlirini qattiq tekshürüp, Uyghur mejburiy emgikige chétilghanlirini amérika bazirigha kirishtin cheklep kelmekte.

Amérika weten xewpsizliki ministirliqining mu'awin re'isi hemde “Mejburiy emgek qanunini ijra qilish xizmet guruppisi” (FLETF) ning re'isi robért silwérs ependi eng yéngi bayanatida, herqaysi shirketlerni teminlesh zenjirlirini yaxshi tekshürüp, mes'uliyetchanliq bilen tijaret qilishqa chaqirghan. U ministirliq teripidin élan qilin'ghan bayanattiki sözide tekitlep: “Biz bügün yene 5 shirketni qara tizimlikke élish arqiliq teminlesh zenjirlirimizni mejburiy emgektin xaliy qilish iradimizni yene bir qétim körsettuq. Herqaysi shirketler choqum mehsulatlirining nedin kelgenlikini bilishi, uninggha estayidil mu'amile qilishi kérek. Biz qanun'gha xilap ish qiliwatqan shirketlerni tekshürüshni we békitishni dawamlashturimiz we portlirimizda hoshyarliqimizni dawamliq östürimiz” dégen.