Pa'aliyetchi abduréhim ghénining dadisining lagérda ölüp ketkenliki delillendi

Xitay da'iriliri muhajirettiki Uyghur pa'aliyetchilirini bezide yurtidiki uruq-tughqanlirini tutqun qilish, bezide sözlitish, bezide qestlesh arqiliq pa'aliyetliridin waz kechtürüshke urunup kelmekte. Gollandiyediki pa'aliyetchi abduréhim ghénimu xitayning shu xil tehdit we intiqam heriketlirining nishanidikilerdin biri. Abduréhim ghénini amstérdamning dam meydanidiki yalghuz kishilik namayishidin waz kechtürelmigen xitay da'iriliri 2017‏-yili uning dadisi ghéni xudaberdi, chong akisi ablikim ghéni we kichik akisi mijit ghénilarni türme we lagérgha solash arqiliq öch alghanidi. Namayish bilenla toxtap qalmighan abduréhim ghéni gollandiye dölet erbabliri bilenmu izchil alaqide bolup, a'ilisining we Uyghur xelqining nöwettiki ehwalidin melumat we guwahliqlarni bergen.

Abduréhim ghéni dadisi we ikki akisining tutqun qilin'ghanliq xewirini uqqandin kéyin denhagdiki xitay elchixanisigha bésip kirgen we elchixana xadimlirini a'ile ezaliri heqqide melumat bérishke qistighan. Shu küni gollandiye saqchiliri uni elchixana qorusida tutqun qilghan bolsimu, uning heqqaniy telepliri melum bolghandin kéyin, uninggha héchqandaq bir qanuniy jaza bermigen. Eksiche shu herikitining tesiri bilen xitay elchixanisi uning ikki akisining 5 yil 6 ay we 16 yil 6 ay késilgenliki, ikki qéyin akisiningmu türmide ikenliki heqqide gollandiye hökümitige melumat bérishke mejbur bolghan.

Abduréhim ghéni

Abduréhim ghéni bu yil 4-ayda shi jinpingning yawropa ziyaritige qarshi namayish teshkillewatqan waqtida xitay da'iriliri akisini uninggha téléfon qilghuzup, uni pilanlawatqan herikitidin waz kéchishke qistighan. Eyni chaghda u bir qatnash qazasigha uchrighanliqi üchün mezkur namayishqa qatnishalmay qalghan. Abduréhim ghénining perez qilishiche, xitay terep buni tehditning netijisi dep qarap, bu yil 7-ayda akisini uninggha yene bir qétim téléfon qilghuzghan, u téléfonni almighandin kéyin, akisi aghriq halettiki dadisining yénida turghan halda widiyo yollap, uni shu künlerde pilanlawatqan pa'aliyitidin, yeni denhagdiki dunya puqralar sotigha qatnishishtin waz kéchishke qistighan. Abduréhim ghéni bu tehditke perwa qilmighan, belki bu tehditni xitayning jinayi qilmishlirining pakiti süpitide mezkur sotta pash qilghan. Bu sottin ikki ay ötkende, u dadisining tügep ketkenliki heqqide uchur alghan. Gerche uchur toluqsiz bolsimu, mewjut weziyetke, shu sotning aldi-keynide igiligen bir qisim uchurlirigha asasen, dadisining lagérda ölüp ketkenlikini jezm qilghan hemde bu heqte ijtima'iy axbaratta uchur tarqatqan.

Téléfonimizni qobul qilghan uchturpan bazarliq saqchi xadimi, abduréhim ghénining dadisi ghéni xudaberdini tonuydighanliqi we uning ölümidin xewiri barliqini ashkarilidi. Emma nede qandaq seweb bilen ölgenliki heqqide melumat bermidi.

Abduréhim ghénining déyishiche, bu yil 82 yashqa kirgen dadisi ghéni xudaberdi, uchturpanda bankidin pénsiyege chiqqan dölet kadiri bolup, u bu yil 7‏-ayda ékranda körsitilgendin kéyin, lagérgha tekrar élip kétilgen.

Ilgiriki igileshlirimizdin melum bolushiche, uchturpanda az dégende üch orunda lagér bar bolup, bulardin eng chongi kongtey lagéridur. Kongtey lagérida aldinqi aygha qeder wezipe ötigen bir saqchi xadimi, banka xizmetchisi ghéni xudaberdining “Terbiyelesh” tiki mezgilide jan üzgenlikini delillidi.

Yuqirida pa'aliyetchi abduréhim ghénining dadisi ghéni xudaberdining 82 yéshida lagérda jan üzgenliki heqqide melumat berduq.