Dolqun eysa “2018-Yilliq jenwe munbiri” yighinida Uyghurlar mesilisini otturigha qoydi

D u q re'isi dolqun eysa ependi tibet sürgündiki hökümitining bash ministiri lobsang sanggay ependi bilen. 2018-Yili 2-noyabir, jenwe.

“2018-Yilliq jenwe munbiri” yighinida Uyghur diyaridiki jaza lagérliri mesilisi otturigha qoyulup, küchlük diqqet qozghidi.

Dunya Uyghur qurultiyining re'isi dolqun eysa ependining bergen melumatlirigha asaslan'ghanda, 2-noyabir küni jenwe xelq'ara ilmiy muhakime yighini sariyida xitay mustemlikisi astidiki milletlerning wekilliri ishtirak qilghan “2018-Yilliq jenwe munbiri: xitaydiki kishilik hoquq weziyiti” namliq yighin ötküzülgen.

Yighinni sürgündiki tibet hökümitining uchur we xelq'ara alaqe ministirliqi bilen mezkur hökümetning jenwediki ish béjirish orni birlikte uyushturghan. Yighin'gha tibet we Uyghurlar bilen munasiwetlik bolghan köpligen mutexessisler hemde kishilik hoquq pa'aliyetchiliri bolup 200 din artuq kishi qatnashqan.

Yighinning échilish murasimida sürgündiki tibet hökümitining bash ministiri lobsang sanggay échilish nutqi sözligen. Uyghurlargha wakaliten d u q re'isi dolqun eysa we 1989-yilidiki tyen'enmén oqughuchilar herikitining yétekchiliridin örkesh dölet qatarliqlar sürgündiki tibet hökümitining alahide teklipige bina'en bu yighin'gha qatnashqan bolup, ular nutuqlirida Uyghur diyarining nöwettiki weziyiti toghrisida melumat bergen.

Dolqun eysa ependi sözide Uyghur diyaridiki jaza lagérliri mesilisini gewdilendürüsh bilen birge 11-ayning 6-küni b d t da bashlinidighan xitayning kishilik hoquq weziyitini közdin köchürüsh yighini toghriliq toxtilip ötken. Örkesh dölet ependi Uyghurlarning omumiy weziyiti we xitay toghrisida öz pikirlirini bayan qilip ötken.

Yighin axirida so'al-jawablar élip bérilghan. Köpligen yighin ishtirakchiliri Uyghur diyaridiki jaza lagérliri toghrisida so'allar sorighan. Dugh re'isi dolqun eysa ependi bu so'allargha jawab bérip, xitayning Uyghur diyarida tipik bir étnik qirghinchiliq hemde milliy assimilyatsiye siyasiti yürgüzüwatqanliqini ilgiri sürgen.