Илһам тохти йәнә бир хәлқаралиқ мукапатқа намзатлиққа көрситилгән
2019.03.01
2019-Йили киргәндин буян хитай түрмисидики уйғур зиялийси илһам тохти йәнә бир хәлқаралиқ мукапатқа намзатлиққа көрситилгән. Бу униң алдинқи йиллардин буян мартен әннанис кишилик һоқуқ мукапати, барбара голдсимис әркинлик мукапати, түрк дуняси әркин йезиш мукапати, нобел тинчлиқ мукапати вә рафто мукапати қатарлиқ хәлқарадики тәсири чоң мукапатларға намзатлиққа көрситилгәндин кейинки йәнә бир хәлқаралиқ мукапатқа намзатлиққа көрситилиши икән.
Германийәдики “илһам тохтини қоллаш гурупписи” ниң мәсули әнвәрҗан әпәндиниң билдүрүшичә, “илһам тохтини қоллаш гурупписи” ниң һавалиси билән бу йил 2-ай ичидә илһам тохти әпәнди америкиниң нюйорк шәһиридә тәсис қилинған “авам җасарити”, йәни “Civil Courage prize” намлиқ кишилик һоқуқ мукапатиға намзат қилип көрситилгән.
Гугул вә википедийә қатарлиқ мәнбәләрдики учурлардин мәлум болушичә, “авам җасарити” мукапати 2000-йили норткот паркенсон фонди тәрипидин тәсис қилинған икән. Мәзкур мукапат зораван күчләрдин келидиған еғир бесим шараитида қаршилиқ көрсәткүчиләрни тәқдирләш үчүн тәсис қилинған икән. Мәзкур мукапатниң нами сабиқ совет иттипақи дәвридә қурулған гулаг лагерлирини дуняға ашкарилиған язғучи александер солҗенитсинниң сөзидин илһам елип қоюлған икән. 2000-Йилдин буян бу мукапатқа еришкәнләр 20 дин ашидиған болуп, улар ичидә зор көпчилики мустәбит дөләтләрдики язғучилар билән кишилик һоқуқ паалийәтчилири икән
Әнвәрҗан әпәндиниң билдүрүшичә, илһам тохти әпәндиниң бу мукапатқа намзат қилип көрситилиши 2019-йили киргәндин буян униң ғәрб дунясидики нобел тинчлиқ мукапати, рафто мукапати қатарлиқ мәшһур хәлқаралиқ мукапатларға намзат қилип көрситилгәндин кейинки йәнә бир қетим хәлқарада тәсири зор болған бир мукапатқа намзатлиққа көрситилиши һесаблинидикән.
Әнвәрҗан әпәнди йәнә “илһам тохтини қоллаш гурупписи” ниң бу йил 2-айда илһам тохтини норвегийәдики рафто кишилик һоқуқ мукапатиға намзат қилип көрсәткәнликини билдүрди. Бу йил 1-айниң 28-күни норвегийә уйғур комитети билән вакаләтсиз милләтләр тәшкилати алди билән илһам тохтини рафто мукапатиға намзатлиққа көрсәткән болуп, йеқинда “илһам тохтини қоллаш гурупписи” му илһам тохтини бу мукапатқа тәкрар намзатлиққа көрсәткән икән.
Норвегийә уйғур комитетиниң рәиси бәхтияр өмәр әпәндиму радийомиз зияритини қобул қилип, өзлириниң әйни чағда вакаләтсиз милләтләр тәшкилати билән бирликтә илһам тохти әпәндини рафто кишилик һоқуқ мукапатиға намзат қилип көрситиш җәрянида ишлигән хизмәтлирини тонуштуруп өтти. У илһам тохтиниң бу хил хәлқаралиқ мукапатларға намзат қилип көрситилишиниң униң делосиға вә уйғур мәсилисиниң хәлқаралишишиға көрситидиған иҗабий тәсирлири һәққидә тохталди.
Әнвәрҗан әпәндиниң билдүрүшичә, улар һазир илһам тохти әпәндини бу йил3-айда васлав хавел кишилик һоқуқ мукапатиға, 9-айда 2019-йиллиқ сахароф әркинлик мукапатиға намзат қилип көрситиш үчүн җиддий тәйярлиқ хизмәтлирини қанат яйдуруветипту.