Lagér shahiti qelbinur sidiq : “Lagér yataqlirining dériziliri pütünley payatliwétilgen idi”
2023.05.15

Maralbéshi we dörbiljindiki lagérdin ikki tutqunning közi körmes bolup qélip qoyup bérilgenliki heqqidiki xewirimiz bérilgendin kéyin, gollandiyede yashawatqan lagér shahiti qelbinur sidiq, bularning bir tasadipiy hadise emeslikini, chünki lagérlarda közge ziyanliq shara'it we meshghulatlarning mewjutluqini bayan qildi. Amérikada yashawatqan tébbiy mutexessis jür'et obul, lagér tutqunliridiki köz zeximisining muhim sewebliridin biri yoruqluqtin mehrum qaldurulush ikenlikini ilgiri sürdi.
Gollandiyede yashawatqan lagér shahiti qelbinur sidiqning inkas qilishiche, lagérlardiki yataq dérizilirining hemmisi, “Dersxana” dérizilirining 70 pirsenti payatliwétilgen bolup, tutqunlar aylap we yillap yoruqluqtin mehrum yashashqa mejbur iken. Dersxanidiki kichikkine yoruqluqtin paydilinish we qarangghu kamérdin azraq bolsimu uzaq turush üchün, bezi “Oqughuchilar” ning uningdin dersni uzartip ötüp bérishni telep qilghan chaghlirimu bolghan iken.
Amérikada yashawatqan tébbiy mutexessis jür'et obulning chüshendürüshiche, uzun mezgil qarangghuluqta yatqan tutqunlar, birdinla yoruqluqqa élip chiqilghanda köz nérwa tomurliri zeximlinish we köyüp kétish ehwali körülidiken.
Jür'et obul yene lagérdiki qéyin-qistaq we nachar shara'itlardin bashqa tutqunlargha bériliwatqan namelum dorilarningmu közni zeherlep qoyush éhtimalliqini eskertip ötti. Tamaqtin zeherlinishning tamamen mumkinchilikini tilgha alghan qelbinur xanim, özining bir qétim lagér ashxanisida su ichishke temshelgende, ashpezler teripidin sirliq halda agahlandurulghanliqini eslep ötti.
Déyilishiche, qelbinur xanim, tok qalpaq, tok orunduq, tok kaltek qatarliq 4 xil qéyin-qistaq eswabini öz közi bilen körgen we deslepte közi zeximlinip, kéyin paralich bolup qalghan osman we nur'elidin ibaret ikki tutqunning ölümige shahit bolghan.
Jür'et obul, éghir rohiy bésimningmu köz nérwilirini kardin chiqiridighanliqini tekitleydu. Amérikada yashawatqan lagér shahiti zumret dawut, közni kardin chiqiridighan bir qatar sewebler arisida heqsizliqqa berdashliq bérelmigen bir qisim tutqunlarda körülidighan köp yighlashningmu seweb bolghan bolushi mumkinlikini tilgha aldi.
Ilgiriki programmilirimizda maralbéshidiki lagérdin qoyup bérilgen qurban nurning we dörbiljindiki lagérdin qoyup bérilip qayta tutup kétilgen yalqun tursunning közi körmes bolup qalghanliqi ashkarilan'ghan idi.