Mehmud qeshqerining qeshqerdiki meqberisi taqiwétilgen
2024.10.02
Qeshqer wilayiti konasheher nahiyesi opal yézisidiki hezriti mollam (mehmud kashigheri) maziridiki mehmud kashigherining heykili. 2015-Yili 11-séntebir, opal
Xitay hökümitining qeshqerdiki yerlik da'iriliri mehmud qeshqiri meqberisining taqiwétilgenlikini delillidi, emma taqilish sewebini dep bérelmidi.
Yéqinqi bir ijtima'iy taratqu xewiride mehmud qeshqirining qeshqerdiki meqberisining taqiwétilgenliki heqqide uchurlar tarqalghan idi. Muxbirimizning qeshqerdiki alaqidar orunlargha qarita téléfon ziyaretliri dawamida, mezkur meqberining taqiwétilgenliki delillendi. Da'iriler meqberining taqilishining waqitliq ikenlikini ilgiri sürgen bolsimu, emma néme sewebtin taqalghanliqi we qachan qayta échilidighanliqi heqqide jawab bérelmidi.
Norwégiyede pa'aliyet élip bériwatqan Uyghuryar fondining yétekchisi abduweli ayup aldinqi yili alaqidar qanalliri arqiliq mehmud qeshqiri meqberisining taqalghanliqi heqqide bir uchur alghan we bu uchurni arxiplashturup alaqidar xelq'ara organlargha teqdim qilghan. Halbuki, bu uchurning menbesi resmiy axbarat orgini bolmighachqa, alaqidar organlarning diqqet we ishenchige érishelmigen. Yéqinda “Dowyin” da chiqqan bir sinliq xewerde qeshqerdiki mehmud qeshqiri meqberisining taqaq ikenliki neq meydandin körsitilgen, emma xewerde meqberining taqalghanliqi toghriliq resmiy hökümet organlirining bayan yaki uqturushlirigha orun bérilmigen.
Qeshqerge qarita élip barghan téléfon ziyaretlirimiz dawamida, mehmud qeshqiri meqberisining ochuq yaki taqaq ikenliki heqqide alaqidar xadimlar bezide ziddiyetlik, bezide müjmel, bezide sirliq jawablarni berdi. Qeshqer wilayetlik ammiwiy uchur alaqe merkizining xadimi bu heqtiki so'alimizgha jawab bérelmidi. U, bu heqte qeshqer konasheher (toqquzaq) nahiyelik sayahet idarisi bilen alaqe qilishimizni tewsiye qildi. Qeshqer konasheher nahiyelik sayahet idarisining bir xadimi, deslepte bu meqberining ochuq ikenliki we kishilerning xalighan waqitta bérip ziyaret qilalaydighanliqini tilgha aldi. Biz uninggha yéqinda “Dowyin” da tarqalghan bir xewerde mezkur meqberining derwazisining taqaq halette körülgenlikini eskertkinimizdin kéyin, u meqbere qurulushining rémont qilinish aldida ikenlikini, shunga waqitliq taqalghanliqini ilgiri sürdi.
Biz bu ziddiyetlik jawabni aydinglashturush üchün, qeshqer wilayetlik uchur alaqe merkizige qaytidin téléfon qilduq. Alaqidar xadim bu nöwet wilayetlik saqchi idarisining medeniyet-sayahet ishlirigha mes'ul xadimi bilen alaqilishishimizni tewsiye qildi. Mes'ul saqchi xadim, mezkur meqberining taqaq ikenlikini delillidi. Gerche bu xadimmu meqbere qurulushini yéngilashning pilanlan'ghanliqini tekitligen bolsimu, emma bu pilanning qachan ijra qilinidighanliqi, kéreklik xirajetning testiqlan'ghan testiqlanmighanliqi heqqide melumat bérelmidi. U hetta “Yéngi qurulush” qachan pütidighanliqi we meqberining ziyaretke qachan échiwétilidighanliqi heqqide texminiy bir jawabmu bérelmidi. Bu xadim yene sirliq halda meqberining “Yéngilinish pilani” ning birqanche türlük sewebi barliqini tilgha alghan bolsimu, bu seweblerdin birersinimu izahlap bérelmidi.
Abduweli ayupning bayan qilishiche, meqbere taqilishtin awwal qeshqer sheherlik dölet xewpsizlik saqchiliri meqberining xatire sariyidiki barliq kitab-matéryallarni toplap élip ketken.
Yuqirida mehmud qeshqiri meqberisining taqalghanliqi heqqide anglitish berduq.









