Xelq'araliq mehmud qeshqeri hékaye yézish musabiqisining mukapatliri tarqitildi

Mehmud qeshqerining qeshqer opaldiki heykili élip tashlan'ghan bügünki künde xelq'araliq mehmud qeshqeri hékaye yézish musabiqisida netijige érishkenlerge mukapat tarqitildi. Bu yil 6-qétimliqi ötküzülgen bu musabiqige türkiye, ezerbeyjan, balqan, bashqurtistan, Uyghur, moldowiye gagawuzliri, iraq, iran, afghanistan we ottura asiya türkiy jumhuriyetliridin bolup köp sanda kishi qatnashqan idi. Ezerbeyjanliq neriman abdurahmanli ependi yazghan “Xarabilar astidiki eslimiler” mawzuluq hékayisi birinchilikke, türkiyelik arzu topraq xanim yazghan “Dunyaning bir burchikide” mawzuluq hékayesi ikkinchilikke, iraqning türkmen éli wilayitidin kemal bayatli ependi yazghan “Ashiqning bilinmigen ehwali” mawzuluq hékayesi üchinchilikke érishken.

Türkiye, ottura asya türkiy jumhuriyetliri we herqaysi türkiy milletlerning tonulghan yazghuchilardin terkip tapqan bahalash hey'iti teripidin hékayilar bahalinip chiqilghan.

Netijige érishkenlerning mukapatliri 12-ayning 29-küni tor arqiliq ötküzülgen murasimda türkiyediki yawro-asya yazghuchilar oyushmisining re'isi yaqup ömer'oghlu ependi teripidin tarqitip bérilgen. Murasimgha ezerbeyjan, qazaqistan we siprus türk jumhuriyitining yazghuchilar uyushmisi re'isliri ishtirak qilghan.

Biz 6-nöwetlik xelq'araliq mehmud qeshqeri hékaye yézish musabiqisining mukapat tarqitish murasimi we mukapatlan'ghan eserlerning ehwalini igilesh üchün yawro-aysa yazghuchilar uyushmisining re'isi yaqup ömer'oghlu ependi we bezi Uyghur ziyalilirigha mikrofonimizni uzattuq.

U bu qétimqi musabiqige 23 dölet we rayondin türkiy xelqlerdin yazghuchilarning ishtirak qilghanliqini bayan qilip. Mundaq dédi: “6-Nöwetlik mehmud qeshqeri hékaye yézish musabiqisining burunqi musabiqilargha oxshimaydighan teripi shuki, bu yil mezkur musabiqige hékaye ewetken döletlerning sani eng köp boldi. 23 Türkiy millitining yazghuchiliri hékaye ewetti. Bularning ichidin bezi türkiy milletler bu musabiqige tunji qétim qatnashti. Mesilen, irandiki qashqayi türkliri bilen afghanistandiki özbekler musabiqige bu yil tunji qétim qatnashti. 23 Dölet we rayondin köpligen yazghuchilarning qatnishishi bizni qattiq xursen qildi.”

Yawo-asya yazghuchilar birleshmisining re'isi yaqup ömer'oghlu ependi xitayning mehmud qeshqerining heykilini opaldin éliwetkenlikini qattiq eyibleydighanliqini bayan qilip, mundaq dédi: “Mehmud qeshqerining heykilini chéqiwétish intayin xata bir ish. Chünki mehmud qeshqerining büyük esiri türkiy xelqlerningla emes, belki pütün insaniyetning ortaq medeniyet mirasidur. 2008-Yili birleshken döletler teshkilati mehmud qeshqerining ‛diwan lughet-tit türk‚ namliq meshhur esirini insaniyetning ortaq mirasi tizimlikige kirgüzgen idi. Bundaq muhim bir shexisning heykilining élip tashlinishi bekla xata. U heykel mehmud qeshqirini bek yaxshi eks ettürgen heykel idi. Bizmu u heykelni mehmud qeshqeri hékaye yézish musabiqisining élanida ishlitiwatimiz.”

Bizning bu heqtiki ziyaritimizni qobul qilghan Uyghur akadémiyesining bash katipi perhat qurban ependi mehmud qeshqerining “Türkiy tillar diwani” namliq esiride barliq türkiy qewimlerning tili, tarixi, örp-adetliri, dastan we qoshaqliri toghrisida melumat bergenlikini, shunga bu eserning pütün türkiy xelqlerning ortaq mirasi ikenlikini, xitay heykilini chéqiwetsimu, emma türkiy milletlerning mehmud qeshqe'ige bolghan söygüsini yoq qilalmaydighanliqini otturigha qoydi.

U axirida bu heykelning qayta tiklinishi üchün musteqil türkiy jumhuriyetliri we türkiy xelqlerning xitaygha bésim peyda qilishi kéreklikini bayan qildi.

Birleshken döletler teshkilati pen, ma'arip we medeniyet komitéti 2008-yilini “Mehmud qeshqeri yili” dep élan qilghandin kéyin, türkiye yawro-asiya yazghuchilar jem'iyiti, xelq'araliq mehmut qeshqiri hékaye yézish musabiqisini tesis qilip, ikki yilda bir qétim bu musabiqini ötküzüp kelmekte.