“Maskining arqisida” namliq höjjetlik filim bérgin filim féstiwalida mukapatqa érishti

“Maskining arqisida” namliq höjjetlik filimi norwégiyening bérgin shehiride 16-öktebirdin 24-öktebirgiche ötküzülgen xelq'araliq qisqa filim féstiwalida “Yaxshi filim” mukapatigha érishken.

“Maskining arqisida” namliq höjjetlik filim norwégiyede turushluq Uyghur ziyaliysi we siyasiy pa'aliyetchi abduweli ayup ependining pa'aliyitini asas qilghan.

Abduweli ayup qeshqerde ana til mektipi achqanliqi üchün tutulup, 2013-yili 8-ayning 19-künidin 2014-yili 11-ayning 20-künigiche türmide yatqan. U, chet elge chiqqandin kéyin türmide uchrighan qiyin-qistaqlar we xitayning Uyghurlargha yürgüzüwatqan basturush siyasetliri heqqide köp qétim guwahliq bergenidi.

“Maskining arqisida” namliq höjjetlik filimda abduweli ayup ependi 2022-yili5-ayda gérmaniyege bérip, gérmaniyede panahliq tilep turuwatqan, eyni waqitta Uyghurlarni tutush we qiynap soraq qilishqa biwasite qatnashqan sabiq xitay saqchisi bilen körüshüp, mezkur xitay saqchidin türmidiki qiyin-qistaqlar we Uyghurlarni keng kölemde tutush siyasitining yürgüzülüshi heqqide so'al sorighanliqi, sabiq xitay saqchisi bilen yüzlishishi we bu jeryanda ichki dunyasida yüz bergen keskin toqunushlar bash téma qilin'ghan. “Maskining arqisida” namliq mezkur höjjetlik filim köp qétim körsitilgendin kéyin bu nöwet norwégiyening ikkinchi chong shehiri bérginde ötküzülgen eng chong höjjetlik filim féstiwalida mukapatqa érishti.

RFA/Erkin Tarim

Abduweli ayup ependi bu heqte toxtilip, özining türmide saqchi formisi kiygen xitay saqchilirining qattiq qiynap soraq qilishlirigha uchrighanliqi üchün, türme sirtida, yeni chet elde xitay saqchisi bilen yüzlishishning nahayiti qiyin'gha toxtighanliqini éytti.

Abduweli ayup ependi mezkur filimning mukapatqa érishishi mesilisi heqqide toxtilip mundaq dédi: “Bu filim aldi bilen 2023-yili 11-ayda amérikaning nyu-york shehiride ötküzülgen eng chong höjjetlik filim féstiwalida qoyulup, nahayiti yaxshi bahagha érishkenidi. Uningdin kéyin yawropadiki bashqa höjjetlik filim féstiwalidimu qoyuldi. Yene tromsoda, oslo we trondxe'im sheherliride ötküzülgen filim féstiwallirida qoyuldi. Bu qétim norwégiyening bérgin shehiride ötküzülgen filim féstiwalida qoyuldi. Bularning ichide bérgindikisi bek daghdughiliq boldi. Filim birinchidin, kishilerning zor diqqitini qozghidi. Ikkinchidin, béliti eng burun sétilip bolghan filim boldi. Mesilen 3 meydan qoyuldi. Üch meydanning hemmiside bélet aldin sétilip bolunup yétishmeydighan ehwal körüldi. Ming kishilik chong zalgha adem sighmidi. Netijide, ‛maskining arqisida‚ namliq mezkur höjjetlik filim bu qétimliq xelq'araliq filim féstiwalida mukapatqa érishti.”

RFA/Erkin Tarim

“Maskining arqisida” namliq höjjetlik filimni chet ellerdiki bir qisim Uyghur ziyaliylirimu körgen bolup, ene shularning biri amérikada turushluq Uyghur ziyaliysi semet awut ependidur. U, filimning nahayiti yaxshi filim ikenlikini, Uyghur irqiy qirghinchiliqini xelq'aragha qobul qildurush üchün zor rol oynaydighanliqini ilgiri sürdi.

Biz mezkur filimni ishligüchi xaward bustnesning pikir qarashlirini élish üchün, uning bilen alaqe ornitishqa tirishqan bolsaqmu, lékin imkaniyetke érishelmiduq.