Qirghizistanda ötküzülgen Uyghur medeniyet féstiwalida Uyghur milliy en'eniliri yéngidin janlanduruldi
2024.08.23
17-Awghusttin 20-awghustqiche qirghizistanning issiq köl wilayitining ton yézisida Uyghur medeniyet féstiwali ötküzüldi. Féstiwal jeryanida Uyghur milliy en'eniliri yéngidin janlanduruldi. Féstiwal qatnashquchiliri üchün qapaq bézesh sen'iti we Uyghur milliy ussulliri körsitildi shuningdek yene shé'iriyet kéchiliki ötküzüldi.
“Irpan fést” dep atalghan mezkur féstiwal dawamida féstiwal qatnashquchiliri toqmaq shehiri yénidiki qaraxaniylar sulalisi dewride qurulghan burana dep atalghan munarni ziyaret qildi. Ziyaret dawamida qatnashquchilargha qaraxaniylar sulalisi tarixi qisqiche tonushturuldi.
Mezkur féstiwalgha qatnashqan dunya Uyghur qurultiyining qazaqistandiki wekili gulbanu baqiyéwa xanim, ziyaritimizni qobul qilip qedimiy makanlarni ziyaret qilish we mezkur féstiwaldin alghan tesiratliri heqqide toxtaldi.
Shuni tekitlep ötüsh kérekki, mezkur féstiwalgha peqet Uyghurlarla emes, belki yene rus we tatar milletlirining wekillirimu qatnashti. Ular özbékistandin kelgen bolup, ular Uyghur medeniyitige bek qiziqidighanliqini éytishti shuningdek Uyghur diyarida dawamliq yürgüzülüwatqan zulum siyasitidin xewerdar bolghanliqlirini bildürüshti.
“Irpan fést” féstiwal dawamida uyushturulghan qapaq bézesh pa'aliyiti kishilerni bek jelp qildi. Chünki bu maharetlerni körsetkenlerning biri 10 yashliq elwina mesimjanowa idi. Elwina ziyaritimizni qobul qilip, qapaq bézeshni bowisi ögetkenlikini we özining türlük derijidiki körgezmilerge qatnashqanliqini bildürdi.
Özbékistandin kelgen féstiwal wekili dilxumar xanim radiyomiz ziyaritini qobul qilip, mezkur qapaq bézesh maharitidin alghan héssiyatlirini bayan qildi.
Uyghur medeniyet féstiwali dawamida özbékistan we qazaqistandin kelgen firuze we muqeddes xanimlar féstiwalgha qatnashqan xanim-qizlar üchün Uyghur milliy ussul maharetlirini körsetti. Qazaqistandin kelgen “Dostluq” milliy muzika ansambili bolsa yigitler üchün sama ussul orundap ulargha bu ussulni oynashni ögetti.
Féstiwal dawamidiki muhim pa'aliyetlerning biri shé'iriyet kéchilikidur. Murasimda qazaqistan we özbékistandin kelgen sha'irlar öz shé'irlirini déklamatsiye qilishti, hem “Dil saz”, “Dostluq”, “Yashlar awazi”, “Elnura” qatarliq sen'et ijadiy guruppiliri özlirining sazliri we naxshilirini yangritishti.
Qazaqistandiki bayséyit yézisidin kelgen féstiwal wekili gülerbuwi baratowa xanim ziyaritimizni qobul qilip féstiwalning pirogrammisi heqqide alahide toxtaldi. .
20-Awghust “Irpan fést” medeniyet féstiwali tentenilik axirlashti. Féstiwal qatnashquchilirigha teshkiliy hey'et teripidin türlük xatire sowghatliri tapshuruldi. Wekillermu bir-birige sowghatlar teqdim qilip teshkiliy hey'etke öz minnetdarliqlirini bildürüshti. Mezkur féstiwalgha qatnashqan “Chéwer qol” uyushmisining ezasi saniyem xanim ziyaritimizni qobul qilip féstiwal ehli bilen qérindashliq ornatqanliqini tekitlidi.
“Irpan fést” féstiwalining resmiy yépilish murasimida nurghun nutuqlar sözlendi. Féstiwal qatnashquchilirimu özlirining minnetdarliqlirini bildürüshti, féstiwal ehli, bolupmu bashqa millet wekilliri anglisun dep lutpulla mutellipning shé'irlirini gülbostan wélyamowa xanim déklamatsiye qildi.
Mezkur Uyghur medeniyet féstiwali birinchi qétip uyushturulghan bolup, bu, nurghun ijabiy inkaslargha érishti. “Irpan” Uyghur tereqqiyat programmilirini qollash fondining mu'awin re'isi yunusjan ilaxunof radiyomiz ziyaritini qobul qilip, mezkur féstiwalning öz meqsetlirige érishkenlikini tekitlep, buni kélerki yili téximu kéngeytilidighanliqini tilgha aldi.
Qirghizistan ottura asiyadiki Uyghurlar bir qeder köp jaylashqan memliket. U, Uyghur diyari we qazaqistandin qalsila, Uyghurlar köp olturaqlashqan bir memliket dep qaralmaqta. Resmiy melumatlargha asaslan'ghanda qirghizistanda 60 ming etrapida Uyghur ahalisi yashaydu. Lékin, gheyriy resmiy melumatlar, bolupmu Uyghurlarning özlirining uchurliri boyiche alghanda bu dölettiki Uyghurlarning sani resmiy melumatlardin xélila köp, bolupmu jenubtiki osh we jalal-abad wilayetliridiki zor sandiki Uyghurlar özlirini özbék dep yazdurghan ehwallar körülgen. Lékin, bishkek, chuy wilayiti, qararqol shehiri etrapidiki Uyghurlar özlirining tili we örp-adetlirini xéli yaxshi saqlighan. Bolupmu yéqinqi yillardin buyan Uyghur medeniyitini qoghdash, Uyghur tilini yéngi ewladlargha ögitish ishliri kücheymekte. Qirghizistan hökümitimu bu ishlarni alahide qollimaqta.