In'glizche shé'irlar toplimi—“Menggülük rishte—bir a'ilining shé'irdiki simasi” oqurmenler bilen yüz körüshti

“Menggülük rishte - bir a'ilining shé'irdiki siymasi” namliq in'glizche shé'irlar toplimining aptori doktor gülnaz abduqadir xanim özining ijadiyetliri heqqide jama'etning so'allirigha jawab bermekte. 2025-Yili yanwar.

24-Yanwar küni amérikaning wirjiniye ishtatidiki doktor gülnaz abduqadir xanimning “Menggülük rishte— bir a'ilining shé'irdiki simasi” namliq in'glizche shé'irlar toplimi wirjiniyening feyirfakis shehiridiki Uyghur merkizide Uyghur jama'itige tonushturulup zor qiziqish qozghidi.

 Gülnaz abduqadir xanimning shé'irlar toplimini imzaliq tarqitish murasimida, uning shé'irlirida ipadilen'gen a'ile-muhebbet, ana yurt söygüsi we hayat heqqidiki qarashliri yéziqchiliq saheside tonulghan bir qisim Uyghur ziyaliylirining yuqiri bahasigha érishti. Toplamdiki birqanche parche shé'ir yene uning mestaniliri teripidin in'glizche we Uyghurche déklamatsiye qilinip Uyghur jama'itining alqishigha érishti.

 Mezkur shé'irlar toplimigha 110 parche shé'ir kirgüzülgen bolup, radiyomiz ziyaritini qobul qilghan doktor gülnaz abduqadir xanimning bildürüshiche, u 40 nechche yildin buyan yazghan 300 din artuq shé'irini pénsiyege chiqqandin kéyin, qaytidin retlep chiqip, buni tunji shé'irlar toplimi süpitide in'gliz tilida neshr qildurghan.

 Gülnaz abduqadir xanimning bildürüshiche, uning shé'ir ijadiyiti emeliyette baliliq mezgilidila bashlan'ghan bolup, ghuljida bashlan'ghuch mektep we ottura mektepte oquwatqan mezgilide uning bir qisim shé'irliri eyni chaghdiki ösmürler gézitide élan qilin'ghan. U, 1985-yili amérikagha kélip, iqtisad kespide magistirliq we doktorluq unwani üchün oquwatqan mezgilide bolsa, shé'irgha bolghan qiziqishi seweblik qoshumche shé'ir yézish uslubliri heqqide tallanma ders alghan. Bu uning amérikada yashighan bu yillardiki hayat kechmishliri we hés tuyghulirini in'gliz tilida shé'ir arqiliq xatirilep chiqishigha kespiy jehettin asas bolghan. U yene wirjiniye ishtatidiki birqanche shé'ir ijadiyet kulublirining ezasi iken.

U, aldinqi yillarda sin'gaporda ötküzülgen, 300din artuq sha'irning torda shé'ir ijad qilish musabiqisige “Xelq'araliq ayallar bayrimidiki Uyghur ayalliri” namliq shé'iri bilen qatnashqan iken.

Gülnaz abduqadir xanim yene toplamgha kirgüzülgen shé'irlirining mezmun jehettiki türliri heqqide toxtilip, shé'irlirida wetendin ayrilip muhajirette yashawatqan we wetinige baralmaywatqan Uyghurlar we bashqa türkiy xelqlerge ortaq bolghan ana yurt söygüsi, séghinish hésliri hem muhajirettiki musapirliq hayati téma qilin'ghanliqini bildürdi.

Hayat xatirisidiki foto süretler kirishtürülgen bu shé'irlar toplimida gülnaz abduqadirning a'ile-muhebbet, hijran we séghinish tuyghuliri, ana yurt we qérindashliq méhri heqqidiki eslimiler, yat ellerdiki hayat qaynimida üzlüksiz tirishish arqiliq muweppeqiyet qazan'ghan bir anining qelbi we hayatliq heqqidiki pelsepiwi qarashliri izhar qilin'ghan bolup, bularni mezmun jehettin 6 chong türge bölüshke bolidiken.

Gülnaz xanim yene néme üchün özining tunji shé'irlar toplimining in'gliz tilida neshr qilin'ghanliqining sewebi heqqide toxtilip, buning amérikada ösüp chong bolghan kéyinki ewladlarning ata-anisining ana yurti we medeniyitige bolghan baghlinishini kücheytish we gherb dunyasining Uyghurlarni tonushigha purset yaritish ikenlikini bildürdi.

Gülnaz abduqadir xanimning shé'irliri heqqidiki söhbet yighinida shiwétsiyediki Uyghur sha'iri rahile kamal xanim sin arqiliq yollighan tebrik sözide, gülnaz abduqadir xanimning shé'irlirining mezmun da'irisining kenglikini we yuqiri bedi'iy maharette yézilghanliqini körsetti. Sha'ir rahile kamal xanim radiyomiz ziyaritini qobul qilip, gülnaz xanimning söygü-muhebbetke toyun'ghan shé'irlar toplimining in'gliz tilida biwasite yézilishining yuqiri ehmiyetke ige ikenlikini bildürdi.

Rahile kamal xanimning bildürüshiche, gülnaz abduqadir xanimning shé'irliridin uning gherb kilassik shé'iriyet nezeriyesini öz shé'irlirida yuqiri bedi'iy maharet bilen ipadiligenlikini körüshke bolidiken.

Gülnaz abduqadir xanimning kitabini tonushturush kéchilikige yene “Méhriban anilar Uyghur tili mektipi” ning oqutquchiliri we oqughuchilirimu qatnashqan. Mektepning ana til oqutquchisi roshen xemit, gülnaz xanimning birqanche shé'irini Uyghur tiligha terjime qilip, shu meydanning özide Uyghur tilida déklamatsiye qilishi jama'etning alqishigha érishken bolsa, uning sinipidiki birqanche oqughuchining gülnaz xanimning shé'irini kolléktip halda in'glizche déklamatsiye qilishi yighin keypiyatini téximu yuqiri kötürgenidi.

Roshen xemit xanim bu heqte ziyaritimizni qobul qilip, bu shé'irlarning balilarda ana yurt söygüsi we öz örp-aditige bolghan yéqinliqini yétildürüshte zor ehmiyetke ige ikenlikini bildürdi.

Uning bildürüshiche, chet ellerde ösüp yétiliwatqan we terbiyeliniwatqan Uyghur baliliri gerche ana til mektepliride Uyghur tilidin sawatini chiqiralisimu, emma ularning ana weten muhebbiti we öz medeniyitige bolghan baghlinish hem söygüsini yétildürüshte, biwasite in'gliz tilida yézilghan bundaq eserlerning ehmiyiti téximu chong iken.

“Menggülük rishte-bir a'ilining shé'irdiki simasi” namliq mezkur shé'irlar toplimining aptori doktor gülnaz abduqadir xanim, amérikagha kélip oqup, iqtisadshunasliq penliri boyiche doktorluq unwani alghandin kéyin ötken esirning 90-yilliridin buyan dunya bankisida we bashqa orunlarda xelq'araliq maliye pilanlash we meblegh sélish saheside 30 nechche yil ishligen.

U, pénsiyege chiqqan bir qanche yildin buyan Uyghurlarni amérikaning iqtisadiy qurulmisi, meblegh sélish, pénsiye sommiliridin paydilinish we bashqa iqtisadiy mesililer heqqidiki melumatlar bilen teminlep turghan.

Bu qétimqi pa'aliyetni amérika Uyghurliri birleshmisi, Uyghur akadémiyesi, méhriban anilar Uyghur tili mektipi qatarliqlar birliship teshkilligen.

Yuqiridiki awaz ulinishidin tepsilatini anglaysiler.