“Tembür weqesi” ni esligende: nurmemet tursun wapatining sekkiz yilliq xatirisige
2012.12.18
Uyghur milliy muzikilirining jewherliri “Tembür shahi” nurmemet tursunning tembür tarilirida yangrighan bu kéchiliktin kéyin Uyghur aptonom rayonida bir meydan siyasiy boran-chapqun bashlan'ghan idi.
Mezkur kéchilikke qatnashqan shahitlarning bayanlirigha qarighanda, muzika kéchilikining etisi, yeni 2001-yili 2-yanwardin bashlap Uyghur aptonom rayonining merkizi ürümchide “Tembür weqesi” munasiwiti bilen “Idé'ologiye sahesidiki milliy bölgünchilikke qarshi küresh” dolquni qanat yaydurulidu. Herqaysi uniwérsitétlar, axbarat we teshwiqat orunliri hemde ijtima'iy pen sahesidiki idare-jem'iyetler 15 künlep “Siyasiy öginish” ke orunlashturulidu.
Idare-jem'iyetlerdiki Uyghur xizmetchi xadimlar milliy mesilide ipade bildürüshke, özini tekshürüshke shuningdek yazma doklat tapshurushqa mejburlinidu. Uyghur aptonom rayonidiki ma'arip we ilim, sahesini yéngi esirning tunji künila goya “Medeniyet inqilabi” gha oxshap kétidighan wehime qaplaydu.
Undaqta, “Tembür weqesi” dep nam bérilgen bu weqe yüz bérip 11 yil ötkendin kéyinki bügünki künde shu kéchilikke qatnashqan shahitlar néme deydu?
Biz Uyghur xelqining pexirlik oghlani, “Tembür shahi” dégen pexirlik namning sahibi, merhum sen'etkar nurmemet tursunning wapatigha 8 yil bolghan bügünki künde muhajirettiki Uyghur ziyaliyliridin selime kamal xanimning bu heqtiki bayanlirini diqqitinglargha sunduq.
Selime xanim 2001-yili 1-yanwarda ürümchidiki xelq sariyida ötküzülgen “Tembür shahi - nurmemet tursun muzika kéchiliki” ge qatnashqanliqini hemde bu kéchilikte orunlan'ghan nadir muzikilar heqqide tepsiliy toxtaldi. U yene yuqiri keypiyatta ötken bu kéchilikte merhum nurmemet tursunning ajayip muzika talantini namayish qilghanliqini, 2000 kishilik tamashibinlarning ezeldin körülüp baqmighan hés-hayajanlargha chömülgenlikini bayan qildi. Shuning bilen birge, u yene bu kéchilikte tursunjan emet namliq bir sha'irning “Tembürüm” namliq shé'irni déklamatsiye qilghanliqi we bashqa mesililerni bayan qildi.
Shu kéchilikke qatnashqan yene bir shahit aytékin xanimmu ziyaritimizni qobul qilip, özining bu kéchilikte körgen-bilgenlirini hemde shexsiy tesiratlirini eslep ötti. U yene mushu weqe munasiwiti bilen özi xizmet qiliwatqan uniwérsitétta élip bérilghan 15 künlük “Idé'ologiye sahesidiki milliy bölgünchilikke qarshi küresh” dolquni heqqide melumatlar berdi.
Selime xanim axirida merhum nurmemet tursunning a'ile arqa körünüshi, ösüp-yétilish jeryani, muzika ijadiyiti sahesidiki izdinishliri, kishilik xaraktéri shuningdek Uyghur milliy muzika sen'itige qoshqan töhpisi heqqide tepsiliy toxtaldi. U sözining axirida “Tembür shahi” nurmemet tursun wapat bolghan 2004-yilining 19-dékabir küni hemde merhumning méyit namizi oqulghan 21-dékabir küni heqqidiki öz qelbide saqlinip kéliwatqan untulmas tesiratlirini otturigha qoydi.