“Bilimxumarlar ana til tor dersxanisi” bilimxumar balilarning ana til mektipige aylandi

Yéqinqi yillarda muhajirettiki Uyghurlarning köpiyishi bilen, gherb döletliride yashawatqan Uyghurlar arisida, Uyghur milliy kimlikini saqlash éhtiyaji küchiyip, perzentlirini Uyghur ana tilida we Uyghur kimliki boyiche terbiyelesh dolquni qozghaldi. Amérika, awstraliye, gérmaniye qatarliq bir qisim gherb démokratik döletliridiki Uyghurlar zich olturaqlashqan sheher we rayonlarda “Shenbe yekshenbilik Uyghur ana til mektepliri” qurulghan bolsa, Uyghurlar nisbeten az we tarqaq jaylashqan dölet we rayonlarda, tor arqiliq terbiyelesh kursliri qurulup, téximu köpligen Uyghur baliliri üchün Uyghur ana tilini öginish we Uyghur télida téxnikiliq maharetlerni igilesh pursetliri yaritilmaqta.

 Bu tor mekteplirining biri kanadaning wankowér shehiride tesis qilin'ghan “Bilimxumar ana til tor dersxanisi” we “Menggü tek terbiyelesh merkizi” dur. Bu tor mektipi kanadaning wankowér shehiridiki doktor memetjan yasin we uning ayali arzugül rexmetulla teripidin 2020-yili qurulghan bolup, kanada, amérika, yawropa döletliri we türkiyediki Uyghurlar tarqaq jaylashqan kichik sheherlerdiki Uyghur baliliri üchün Uyghur ana tilini öginish we Uyghur télida téxnikiliq maharetlerni igilesh pursetliri yaratqan. Mezkur mektepte ders ötken oqutquchilardin doktor memetjan yasin ependi, oqutquchilardin dilnur xanim we gülzine xanimlar, 6-ayning 8-9-künliri, amérikaning wérjiniye ishtati fayirfakis shehiridiki “Méhriban anilar Uyghur ana til mektipi” de ötküzülgen, “Uyghur miras tili yeni ana til oqutquchilar ilmiy muhakime yighini” gha qatnashqan bolup, ular shu qétimqi yighinda tor mektepliri we tor arqiliq ders ötüshtiki tejribilirini tonushturup, yighin qatnashchilirining qiziqishini qozghighan idi.

 Doktor memetjan yasin ependi radiyomiz ziyaritini qobul qilip, 2020-yili kowid yuqumi mezgilide qurulghan “Bilimxumar ana til tor dersxanisi” we 2023-yili qurulghan “Menggü tek terbiyelesh merkizi” heqqide melumat berdi.

Uning bildürüshiche, bu ikki tor dersxanisida Uyghur ana tili, kompyutér bilimliri, in'gliz tili, diniy sawat we exlaq dersliri türliri boyiche 17 xil ders tesis qilin'ghan. Uning bildürüshiche, 2020-yildin bashlap, heqsiz ders ötülüp kéliniwatqan bu tor mektipide, hazirgha qeder birqanche qarar oqughuchi oqughan bolup, bu tor dersxaniliri, Uyghurlar tarqaq olturaqlashqan rayonlardiki Uyghur baliliri we yashliri üchün, Uyghur ana tilida terbiyelinish, in'gliz tili öginish we kompyutér téxnikilirini Uyghurche öginish pursiti yaratqan iken.

 “Bilimxumar ana til tor dersxanisi” ning mes'uli bolghan arzugül rexmetulla xanim we mektepning oqutquchiliridin dilnur enwer xanimmu ziyaritimizni qobul qilip, tor mektipining oqutush emeliyiti heqqide téximu ilgirilep melumat berdi.

Arzugül rexmetulla xanimning bildürüshiche, tor mektipi 2020-yilidiki kowid yuqumi mezgilide qurulghan bolsimu, emma kowid yuqumi axirlashqandin kéyinmu ata-anilar we balilarning telipi bilen mektep yenila dawamlashqan. Kéyinche ders türliri barghanche kéngiyip, oqughuchilarning sanimu köpeygen. Uning bildürüshiche, nöwette peqet Uyghur ana tili tor dersxanisidiki balilarningla sani 80 din ashqan.

 Arzugül xanim yene balilargha tor arqiliq ders ötüshning ewzelliki heqqide toxtaldi.

 Uning bildürüshiche, tor arqiliq ötülgen derslerde rayon cheklimisi bolmasliq, ata-anilarning balilarni mektepke apirish waqtining téjilishi, derske qatnishish waqtining muqim we muntizim bolushi, bolupmu oqutquchilarning ékran arqiliq ders ötüshtiki ewzel pursetlerdin paydilinip, derslerni karton resimliri arqiliq, hékaye sheklide qiziqarliq we chüshinishlik qilip sözlishi balilarning öginish qizghinliqini ashurghan. Bu tor dersxanisi ékranda bir-biri bilen körüshken balilarni, bir-biridin so'al sorash, sözlesh arqiliq, öz-ara öginishke righbetlendürüsh qatarliq köp xil ewzel shara'itlargha ige iken.

 Üch yildin buyan ana til tor mektipide ders ötüshni izchil dawam qilip kelgen dilnur enwer xanim özi ders bergen oqughuchilarning ehwali heqqide toxtaldi.

Uning bildürüshiche, 2020-yili 5-6 yashlarda élipbe arqiliq ana til öginishini bashlighan bezi oqughuchilar nöwette Uyghur tilida rawan sözliyeleydighan we Uyghurche kitablarni oquyalaydighan sewiyege yetken iken.

Doktor memetjan yasin ependi we arzugül rexmetulla xanim ziyaritimiz axirida yene “Bilimxumar ana til tor dersxanisi” we “Menggü tek terbiyelesh merkizi” ge téximu köp ata-anilarning tor arqiliq tizimlatsa qarshi alidighanliqini bildürdi.

Yuqiriqi awaz ulinishidin tepsilatini anglaysiler.