Yash sha'ir imran sada'iy makédoniyede ötküzülgen sha'irlar uchrishishida Uyghurlarning awazini anglatqan
2025.01.03

Makédoniye jumhuriyitining paytexti üsküp shehride ötküzülgen 11-nöwetlik “Yahya kemal bayatli” mawzuluq sha'irlar uchrishishigha tunji qétim türkiyediki yash Uyghur sha'iri imran sada'iy qatnashqan. U bu pa'aliyette shé'ir déklamatsiye qilghandin sirt, Uyghurlarning nöwettiki éghir weziyitinimu anglatqan.
En'eniwi shekilde ötküzülüwatqan xelq'araliq sha'irlar uchrishishigha türkiyedin we dunyaning her qaysi jayliridin kelgen sha'irlar, makédoniye rehberliri we türkiye parlaméntining re'isi numan qurtulmush, türkiye pirézidéntining sabiq bash meslihetchisi piroféssor doktor mustafa ésen qatarliqlar, shundaqla shé'iriyet heweskarliridin bolup köp sanda kishi ishtirak qilghan.
Biz bu pa'aliyet toghrisida melumat igilesh üchün yash Uyghur sha'ir imran sada'iy bilen söhbet élip barduq. Uning bildürüshiche, bu sha'irlar uchrishishini türkiye medeniyet ministirliqining qollishi bilen makédoniyediki türk ammiwi teshkilatlar birliki uyushturghan iken. Üch künlük bu pa'aliyet jeryanida mol mezmunluq pirogrammilar élip bérilghan. Bu pa'aliyetlerning bezilirige türkiye parlaméntining re'isi numan qurtulmush ependi, makédoniye tashqiy ishlar ministiri we ichki ishlar ministirimu qatnashqan. Imran sada'iy ependi bu heqte melumat berdi.
Yahya kemal bayatli hazirqi zaman türk shé'iriyitining bashlamchisi bolup, 1884-yili üsküpte tughulghan. 1958-Yili 11-ayning 1-küni istanbulda alemdin ötken. Köpligen shé'irlarni yézip qaldurghan yahya kemal bayatli hazirqi zaman türk shé'iriyitining muhim bayraqdarliridin biri hésablinidu. Uning namigha tesis qilin'ghan sha'irlar uchrishishi adette 2 yilda bir qétim üsküpte ötküzülidiken. Sha'ir imran sada'iy özining makédoniyede ötküzülgen yehya kamal bayatli namidiki sha'irlar uchrishishigha qatnashqan tunji Uyghur ikenlikini ilgiri sürdi.
Yash sha'ir imran sada'iy makédoniyediki sha'irlar uchrishishida özining türk tilida yazghan shé'irini oqup bergenlikini, buningdin sirt mexsus doklat bérish yighinlirigha qatniship. Uyghurlarning hazirqi éghir weziyiti toghrisida melumat bergenlikini tekitlidi.
19-Dékabirdin 21-dékabirghiche dawamlashqan sha'irlar uchrishishi, türkiy tilliq sha'irlar we ular wekillik qiliwatqan herqaysiy türkiy xelqler edebiyatini öz'ara chüshinishte muhim bir sorun bolghan. Iraq kerküklük sha'ir, türk dunyasi yazghuchilar uyushmisining re'isi shemsettin kuzechi ependi téléfon ziyaritimizni qobul qilip, mundaq dédi: “Bu uchrishish türk dunyasining edebiyatini, shé'irlirini tonushturush we öz ara chüshinish hasil qilish üchün paydiliq bir munber boldi. Sherqiy türkistandin, siprustin we bashqa türkiy xelqlerge wekil bolup kelgen sha'irlar bu yighin'gha yéngi bir tüs qoshti. Bu uchrishishta sha'irlar peqet shé'ir déklamatsiye qilipla qalmastin, edebiyatliri duchar boluwatqan xirislar we uni hel qilishning yollirinimu otturigha qoydi. Nahayiti paydiliq bir uchrishish boldi”.
Yash Uyghur sha'ir imran sada'iy 2000-yili 4-ayning 4-küni qeshqer wilayitining yopurgha nahiyeside dunyagha kelgen. Xitayning bésimi sewebidin 2016-yili türkiyege kélip olturaqlashqan. Uning türkche yazghan we türkchige terjime qilghan shé'irliri türkiyediki zhurnallarda neshir qilinip, oqurmenlerning diqqitini tartqan. Uning shé'irliri in'giliz, yapon we xitay tillirigha terjime qilin'ghan. Uning “Damla” namliq shé'irlar toplimi 2019-yili, terjime qilghan shé'irliridin terkib tapqan “Ikki köz we ikki yüz” namliq kitabi 2020-yilida neshir qilin'ghan.